VICOFA nói gì về vụ cà phê nhuộm pin: Chủ cơ sở không phải hội viên

Dư luận đang rất hoang mang và bất bình trước sự việc cà phê nhuộm pin ở Đắk Nông. Xin ông cho biết quan điểm của Hiệp hội trước sự việc trên?

Ông Nguyễn Nam Hải – Phó Chủ tịch thường trực Hiệp hội Cà phê, ca cao Việt Nam. Ảnh IT

Vụ cà phê trộn sỏi và nhuộm pin tại 1 cơ sở thu mua nông sản tại xã Đắkwer, huyện Đắk R'lấp (tỉnh Đắk Nông) được Phòng cảnh sát môi trường và các cơ quan chức năng phát hiện từ ngày 15 – 17.4.2018. Về mặt quan điểm cá nhân tôi có nhận xét như sau, đây là 1 cơ sở thu mua nông sản nhỏ lẻ, chủ yếu thu mua phế cà phê và hồ tiêu… để cung cấp cho những thương lái thu gom. Không phải là doanh nhiệp cung ứng lớn, không phải hội viên của hiệp hội.

Hiện trạng và hiện vật tại kho có nhiều bao nguyên liệu phế phẩm của cà phê và hô tiêu chất ở kho. Đặc biệt phát hiện trong kho có 1 hỗn hợp 21,265 tấn đã ngâm tẩm, nhuộm đen bằng lõi pin được xác định là vỏ cà phê và sỏi đá nhỏ 0,5 – 10mm, dùng cối trộn bê tông trộn hỗn hợp, sau đó sấy khô đóng bao để đưa đi tiêu thụ.

Nếu sản phẩm này được đưa đi tiêu thụ, dù bất cứ mục đích gì (đấu trộn với cà phê rang xay, đấu trộn với nông sản khác, nguyên liệu làm phân giả và mục đích mờ ám khác) đều rất nguy hiểm đến sức khỏe con người, vật nuôi, cây trồng. Bởi vì trong lõi pin chứa nhiều kim loại nặng như chì, kẽm, asen, thủy ngân.

Chính vì vậy phải khẳng định rằng việc cơ sở chế biến thu mua nông sản ở Đắk Nông trộn lõi pin, đá sỏi và vỏ các phế phẩm cà phê là hành vi vi phạm về an toàn vệ sinh thực phẩm, gây ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người tiêu dùng, ảnh hưởng đến các doanh nghiệp kinh doanh chân chính cũng như thương hiệu các sản phẩm của ngành cà phê Việt Nam, cần phải phê phán và lên án.

Lực lượng chức năng đang kiểm tra cơ sở kinh doanh của bà Loan - cơ sở thu mua nông sản. Ảnh IT

Sau vụ việc cà phê nhuộm pin, người tiêu dùng đang rất lo lắng về chất lượng cà phê Việt trên thị trường. Liệu sự việc này có phản ánh đúng thực chất chất lượng cà phê Việt Nam hiện nay thưa ông?

Để hiểu rõ và đánh giá đúng chất lượng của cà phê Việt Nam, tôi muốn trao đổi một số vấn đề. Ngành cà phê trong những năm qua đã có những bước phát triển vượt bậc theo chủ trương tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng. Hàng năm cà phê xuất khẩu khoảng trên dưới 1,6 triệu tấn và kim ngạch xuất khẩu từ 3,2 đến trên 3,4 tỷ USD. Riêng quý 1/2018 đã đạt 1,028 tỷ USD.

Cà phê Việt Nam đã xuất khẩu đến thị trường của hơn 80 nước trên thế giới. Trên dưới 20 năm nay Cà phê Việt Nam là nguyên liệu, sản phẩm không thể thiếu của các nhà rang xay, người tiêu thụ trên toàn cầu.

Những năm trước đây Việt Nam chủ yếu xuất khẩu cà phê nhân. Tuy nhiên trong những năm gần đây để nâng cao giá trị gia tăng nhiều doanh nghiệp đã đầu tư vào chế biến sâu: Xây dựng hệ thống nhà máy chế biến hiện đại, công suất lớn để tạo ra những sản phẩm cà phê rang xay, hòa tan,… nhằm phục vụ xuất khẩu và tiêu thụ nội địa. Chính vì vậy trong tổng số kim ngạch xuất khẩu cà phê thì năm 2017, kim ngạch xuất khẩu các mặt hàng chế biến sâu (cà phê hòa tan, rang xay) đã chiếm tỷ lệ cao so với các năm trước đây.

Tiêu thụ nội địa đã tăng mạnh trong thời gian qua những năm trước đây tiêu thụ nội địa chỉ dừng lại ở mức 5 đến trên 7%. Những năm gần đây nhu cầu uống và tiêu thụ cà phê của người dân đã tăng cao, đạt 10 – 12% và hướng những năm tiếp theo sẽ phấn đấu ở mức tiêu thụ nội địa khoảng 20 đến 30%.

Bên cạnh đó, những thương hiệu cà phê truyền thống của các doanh nghiệp Việt Nam vẫn ổn định và phát triển kể cả quy mô và chất lượng sản phẩm như: Vinacafe Biên Hòa, Nestle, Trung Nguyên, Mê Trang cà phê, Thu Hà, Phương Vi…

Ngoài ra, những thương hiệu mới đã phát triển mạnh và tạo ra khối lượng sản phẩm lớn, chất lượng đã được nâng cao (thể hiện ở quy trình quản lý an toàn vệ sinh thực phẩm nghiêm ngặt và có vùng nguyên liệu sạch, hữu cơ) như: Công ty Vĩnh Hiệp Gia Lai, Công ty Phúc Sinh, Công ty TNI, Công ty Tín Nghĩa, Công ty intimex, Công ty 2/9, Công ty IDD,…

Điều đó khẳng định những sản phẩm cà phê rang xay và hòa tan hiện nay được xuất khẩu và tiêu thụ nội địa chủ yếu tập trung ở những doanh nghiệp có bề dày và kinh nghiệm trong ngành cà phê, có sự đầu tư lớn và kinh doanh tạo sản phẩm trên cơ sở tuân thủ những quy định về tiêu chuẩn, quy chuẩn được ban hành an toàn về vệ sinh thực phẩm không ảnh hưởng đến môi trường, xã hội, sức khỏe con người được thị trường quốc tế và người tiêu dùng Việt Nam chấp nhận.

Bất cứ sản phẩm nào khi đưa vào sản xuất và tiêu thụ đều phải thực hiện nghiêm chỉnh chấp hành Luật Tiêu chuẩn, quy chuẩn Quốc gia được Quốc hội thông qua là nền tảng pháp lý cho hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn đối với sản phẩm áp dụng. Tiêu chuẩn, quy chuẩn có khái niệm khác nhau nhưng đều tuân thủ nguyên tắc: Bảo đảm an toàn vệ sinh, sức khỏe con người, bảo vệ động vật, thực vật cây trồng, môi trường, bảo vệ lợi ích và an toàn quốc gia, quyền lợi người tiêu dùng.

Để không xảy ra những sự việc đáng tiếc như vụ trộn pin vào cà phê vừa qua, để ngành cà phê phát triển lành mạnh, bền vững theo ông các bộ ngành, cơ quan quản lý, địa phương cùng các doanh nghiệp cần phải làm gì?

Hiện vụ việc nhuộm cà phê bằng pin vẫn chưa có kết luận chính thức của cơ quan chức năng, một số vấn đề chưa được làm rõ như mục đích sử dụng hỗn hợp nêu trên để làm gì, có sử dụng hỗn hợp trên làm nguyên liệu chế biến, đấu trộn vào sản phẩm nông sản chế biến thực phẩm hay không và đã từng tiêu thụ ở đâu, số lượng bao nhiêu…

Chính vì vậy nếu chúng ta đề cập quá nhiều về vụ việc cụ thể sẽ ảnh hưởng đến những doanh nghiệp và thương hiệu cà phê kinh doanh chân chính và thương hiệu chung của ngành cà phê Việt Nam đối với thị trường quốc tế.

Đồng thời qua sự việc này các cơ quan chức năng, các địa phương cần tăng cường kiểm tra các cơ sở doanh nghiệp thu mua chế biến rang xay cà phê và hàng hóa nông sản, đặc biệt là các cơ sở nhỏ lẻ.

Các doanh nghiệp trong ngành cà phê (từ doanh nhiệp sản xuất – chế biến – cung ứng – xuất khẩu cà phê) phải rà soát lại quy trình an toàn vệ sinh thực phẩm trong tất cả các công đoạn sản xuất nhằm đảm bảo sản phẩm cung cấp ra thị trường, đến tay người tiêu dùng phải là sản phẩm an toàn vệ sinh thực phẩm, sản phẩm chất lượng nhất.

Xin cảm ơn ông!