Vụ dân khởi kiện UBND huyện ở Bắc Ninh: Tòa “né” huyện?

Huyện, xã phủi tay?

Báo NTNN số ra ngày 11.1.2014 đăng bài: “Bắc Ninh: Quyết định lập lờ, dân khổ” phản ánh: Một số hộ dân thôn Quảng Lãm (xã Hán Quảng, Quế Võ) chuyển nhượng đất cho nhau. Đất bên mua đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ). Khi các hộ bên bán đòi lại ruộng, UBND huyện Quế Võ đã ra quyết định buộc bên mua phải trả lại ruộng cho bên bán (gọi tắt là QĐ1), UBND xã đã cắt ruộng của bên mua trả lại cho bên bán. Các hộ bên mua khiếu nại, chủ tịch UBND huyện đã ra quyết định thu hồi (gọi tắt là QĐ2), hủy QĐ1 nhưng không đề cập đến việc khắc phục hậu quả do việc UBND xã đã cắt đất của bên mua trả cho bên bán, nên bà Phạm Thị Thoa và các hộ bên mua đã khởi kiện, yêu cầu hủy QĐ2.

Nỗi buồn của những người mua đất tại phiên tòa ngày 23.4 sau khi nghe tòa  phán quyết. (ảnh: L.C)

Ngày 23.4.2015, TAND huyện Quế Võ đã đưa vụ án ra xét xử. Tại phiên tòa, ông Nguyễn Tiến Tiêm (Chánh Thanh tra huyện) và ông Nguyễn Khắc Nhánh (Chủ tịch UBND xã Hán Quảng) cho rằng: Công tác dồn điền, đổi thửa ở xã Hán Quảng đã thực hiện đúng quy định của UBND tỉnh Bắc Ninh. Việc mua bán đất và cấp sổ đỏ cho các hộ bên mua không đúng quy định của pháp luật. QĐ1 của UBND huyện ban hành sau khi thôn Quảng Lãm đã thực hiện xong việc chia ruộng dồn điền, đổi thửa; còn QĐ2 thu hồi và hủy QĐ1 là do QĐ1 ban hành trái thẩm quyền. Do đó những quyết định này không gây thiệt hại đối với các hộ bên mua.

Luật sư Nguyễn Anh Tuấn (Công ty Luật Hồng Bách, Hà Nội) - người bảo vệ quyền lợi cho các nguyên đơn trong vụ kiện này cho rằng: Thu thuế của dân nhiều năm, khi làm sổ đỏ thì diện tích ruộng của bên mua cũng phải thể hiện trong hồ sơ địa chính... Vậy mà ông chủ tịch xã lại bảo, việc làm sổ đỏ xã không biết (!?). Phải chăng họ đã phủi tay?

Những vướng mắc còn bỏ ngỏ

Phản bác lại ý kiến của đại diện UBND huyện và xã, bà Phạm Thị Thoa nêu: Việc UBND xã cắt ruộng của bà và những người mua để trả lại cho bên bán là thực hiện theo QĐ1 của UBND huyện chứ không phải là sau khi xã đã thực hiện xong việc chia ruộng. Điều này được thể hiện tại Điều 2 (QĐ1): “Giao cho UBND xã Hán Quảng khi tiến hành dồn điền, đổi thửa... căn cứ vào quyết định này xác định lại diện tích để chia…”. Khi thỏa thuận mua bán đất đều có sự chứng kiến của Ban quản trị HTX; quá trình cấp sổ đỏ hoàn toàn do địa phương tiến hành làm các thủ tục… vậy mà bây giờ lại bảo sai!

Luật sư Nguyễn Anh Tuấn nêu quan điểm: Việc mua bán ruộng giữa các hộ là được pháp luật cho phép và công nhận bằng việc UBND huyện Quế Võ đã cấp sổ đỏ cho các hộ bên mua. UBND xã không có thẩm quyền kết luận việc cấp sổ đỏ sai. Do đó UBND xã thông qua dồn điền đổi thửa cắt ruộng của các hộ bên mua là trái quy định của pháp luật và nguyên tắc “... cộng thêm diện tích của hộ gia đình, cá nhân đã nhận chuyển nhượng theo quy định của pháp luật (nếu có)” được ghi nhận tại Quyết định 162/2009 ngày 21.10.2009 của UBND tỉnh Bắc Ninh.

Về phía chủ tịch UBND huyện Quế Võ ban hành QĐ2 chỉ có nội dung thu hồi và hủy QĐ1 mà không có nội dung khắc phục hậu quả, bồi thường thiệt hại do QĐ1 gây ra; không giải quyết khiếu nại đối với hành vi thu đất trái pháp luật của UBND xã là trái quy định của Luật Khiếu nại, ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của các hộ bên mua. Mặt khác, bất kể việc UBND xã thông qua việc dồn điền đổi thửa hoặc do thi hành QĐ1 mà cắt ruộng của các hộ bên mua thì QĐ2 cũng phải có nội dung giải quyết việc xã thu đất trái pháp luật. Do đó cần phải hủy QĐ2.

Tuy nhiên tất cả những căn cứ mà nguyên đơn và luật sư nêu ra không được tòa chấp nhận. Kết thúc phiên tòa, các hộ dân bên mua rất bức xúc cho rằng tòa án đã bao che cho huyện, xã và họ sẽ kháng cáo. Còn luật sư Tuấn thì ngao ngán nói: Tòa đã “né” huyện!