Có được xây nhà ở trên đất trồng cây lâu năm không?

Đất trồng cây lâu năm là gì?

Theo khoản 1 Điều 10 Luật Đất đai 2013, đất trồng cây lâu năm là loại đất thuộc nhóm đất nông nghiệp. Căn cứ vào phụ lục số 01 ban hành kèm theo Thông tư 27/2018/TT-BTNMT quy định về thống kê, kiểm kê đất đai thì đất trồng cây lâu năm là đất sử dụng vào mục đích trồng các loại cây được trồng một lần, sinh trưởng và cho thu hoạch trong nhiều năm, gồm:

- Cây công nghiệp lâu năm: Là cây lâu năm cho sản phẩm dùng làm nguyên liệu để sản xuất công nghiệp hoặc phải qua chế biến mới sử dụng được như cây cao su, ca cao, cà phê, chè, điều, hồ tiêu, dừa…

- Cây ăn quả lâu năm: Là cây lâu năm cho sản phẩm là quả để ăn tươi hoặc kết hợp chế biến như cây bưởi, cam, chôm chôm, mận, mơ, măng cụt, nhãn, sầu riêng, vải, xoài…

- Cây dược liệu lâu năm là cây lâu năm cho sản phẩm làm dược liệu như hồi, quế, đỗ trọng, long não, sâm…

- Các loại cây lâu năm khác là các loại cây lâu năm để lấy gỗ, làm bóng mát, tạo cảnh quan (như cây xoan, bạch đàn, xà cừ, keo, hoa sữa, bụt mọc, lộc vừng,...); kể cả trường hợp trồng hỗn hợp nhiều loại cây lâu năm khác nhau hoặc có xen lẫn cây lâu năm và cây hàng năm.

Phân biệt đất trồng cây lâu năm với đất trồng cây hằng năm

Theo thông tư 28/2004/TT – BTNMT của Bộ Tài nguyên và Môi trường, giải thích sự khác nhau của đất trồng cây lâu năm và đất trồng cây hằng năm như sau:

Đất trồng cây hằng năm là đất chuyên để trồng các cây có thời hạn sinh trưởng từ khi gieo trồng tới khi thu hoạch không quá 1 năm. Chủ yếu là để trồng các cây hoa màu, cây thuốc, dâu tằm, cây cói, gai, mía, đay, cây thuốc… Đất trồng cây lâu năm là đất trồng các loại cây có thời gian sinh trưởng và phát triển trên 1 năm từ khi gieo trồng tới khi thu hoạch.  Kể cả những cây có thời gian sinh trưởng như cây hằng năm nhưng cho thu hoạch nhiều năm cũng được tính. Ví dụ như cây thanh long, nho…

Do đó, sự khác nhau giữa cây trồng hằng năm và cây trồng lâu năm là ở chỗ với đất trồng cây hằng năm sẽ trồng những loại cây có thời gian sinh trưởng không quá 1 năm, còn đất trồng cây lâu năm sẽ trồng loại cây có thời gian sinh trưởng từ một năm trở lên.

Đất trồng cây lâu năm có được xây nhà không?

Điều 6 Luật Đất đai 2013 quy định các nguyên tắc sử dụng đất như sau:

"1. Đúng quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất và đúng mục đích sử dụng đất.

2. Tiết kiệm, có hiệu quả, bảo vệ môi trường và không làm tổn hại đến lợi ích chính đáng của người sử dụng đất xung quanh.

3. Người sử dụng đất thực hiện quyền, nghĩa vụ của mình trong thời hạn sử dụng đất theo quy định của Luật này và quy định khác của pháp luật có liên quan".

Mục đích sử dụng đất được ghi rõ tại trang 2 của giấy chứng nhận theo quy định tại điểm a khoản 6 Điều 6 Thông tư 23/2014/TT-BTNMT.

Như vậy, người sử dụng đất phải sử dụng đúng mục đích ghi trong giấy chứng nhận, trường hợp muốn xây dựng nhà ở phải xin phép cơ quan nhà nước có thẩm quyền và chỉ được xây dựng nhà ở khi có quyết định cho phép chuyển mục đích sử dụng đất.

Lưu ý: Không phải khi nào làm đơn xin phép thì cũng được chuyển mục đích sử dụng đất vì cơ quan nhà nước dù có thẩm quyền nhưng khi ra quyết định phải dựa trên căn cứ cho phép chuyển mục đích sử dụng đất theo quy định của Luật Đất đai.