Mưa ít 3 năm liên tiếp, Quảng Trị lo hạn nặng

Tuân thủ tưới tiết kiệm

Ông Nguyễn Duy Thông – Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV Quản lý khai thác công trình thủy lợi Quảng Trị (viết tắt là Công ty) cho biết, hiện đơn vị đang quản lý 17 công trình hồ đập và 19 trạm bơm, phục vụ tưới tiêu cho hơn 32.000ha đất sản xuất nông nghiệp. Tuy nhiên, những năm gần đây Quảng Trị không có trận mưa nào đáng kể. Tổng lượng mưa năm 2015 và những tháng đầu năm 2016 chỉ đạt 78% so với nhiều năm trước. Bước vào vụ đông xuân, mực nước ở các hồ chứa trên địa bàn tỉnh đều đạt thấp. Các hồ chứa lớn và vừa chỉ trữ được 71 - 84% dung tích thiết kế. 

Ông Nguyễn Duy Thông – Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV Quản lý khai thác công trình thủy lợi Quảng Trị (chỉ tay) nói về cách chủ động chống hạn. Ảnh: N.V

Để chủ động phòng chống hạn, Công ty đã tận dụng các nguồn nước sông, suối, ao hồ, nước hồi quy để bơm tưới vụ đông xuân. Nước ở các hồ đập thủy lợi tiết kiệm trữ lại phục vụ tưới cho vụ hè thu. Các biện pháp như nạo vét kênh mương, bè bờ giữ nước, đắp đập nội đồng, chuyển đổi cơ cấu giống cây trồng… cũng được Công ty phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương, nhân dân cùng làm để tiết kiệm nguồn nước, chia sẻ nước cùng nhau.

Ngoài ra, Sở NNPTNT tỉnh Quảng Trị cũng tích cực vận động nhân dân gieo trồng các giống lúa ngắn ngày và cực ngắn ngày. Ở các vùng thiếu nước, xa nguồn nước, vùng cuối kênh khó tưới… thì chuyển đổi đất lúa sang cây trồng cạn ngắn ngày để giảm tải việc tưới tiêu và tăng hiệu quả sản xuất.

Ông Trần Văn Quý (trú thôn Quật Xá, xã Cam Thành, Cam Lộ, Quảng Trị) cho biết, với diện tích 0,5ha đất, những năm trước ông thường trồng lúa, tuy nhiên do không đủ nước tưới nên năng suất thấp, chỉ đạt 2 tạ/sào, sau khi trừ chi phí chỉ còn lại 6 - 7 triệu đồng. Từ vụ đông xuân 2014-2015, ông Quý đã chuyển sang trồng lạc xen ngô. Kết quả gia đình ông Quý thu lãi trên 40 triệu đồng, hiệu quả gấp hơn 6 lần so với trồng lúa.

Cũng theo ông Hưng, vụ đông xuân 2015-2016, Quảng Trị đã chuyển đổi 200ha đất trồng lúa sang trồng cây hoa màu chịu hạn. Vụ hè thu, Quảng Trị sẽ tiếp tục chuyển đổi hơn 1.380ha để tiết kiệm nguồn nước.

 Khoanh vùng tưới tiêu

Theo tính toán, vụ hè thu 2016, Quảng Trị có tới 1.386ha lúa không thể sản xuất vì không có nước tưới. Diện tích trên có thể còn tăng thêm nếu thời tiết tiếp tục nắng hạn. Vì vậy, Công ty TNHH MTV Quản lý khai thác công trình thủy lợi Quảng Trị luôn phải quản lý nguồn nước để điều chỉnh, khoanh vùng tưới cho vụ hè thu. Vào những ngày này, công ty tập trung toàn bộ nhân lực túc trực ngày đêm bảo vệ an toàn hồ đập và quản lý, điều phối nước theo đúng kế hoạch.

Ông Nguyễn Duy Thông cho hay, hiện có khá nhiều hồ đập do công ty quản lý đã qua nhiều năm sử dụng bị hư hỏng nhưng chưa có kinh phí sửa chữa, dẫn đến nguy cơ bục vỡ lớn. Đặc biệt nghiêm trọng là đập cao su Nam Thạch Hãn. Đập này có nhiệm vụ trữ hàng chục triệu m3 nước để chống hạn hàng năm, nhưng sau hơn 16 năm sử dụng, nay đập đã hư hỏng, rách thủng nghiêm trọng và có thể bục vỡ bất cứ lúc nào.  

Trong chuyến kiểm tra công tác chống hạn mới đây, Thứ trưởng Bộ NNPTNT Lê Quốc Doanh đánh giá cao tinh thần và giải pháp tưới tiết kiệm, chủ động chống hạn từ đầu vụ của Công ty TNHH MTV Quản lý khai thác công trình thủy lợi Quảng Trị. Ông Doanh nhấn mạnh: “Việc chủ động chống hạn từ xa là hết sức cần thiết để đối phó với biến đổi khí hậu, bảo vệ mùa màng cho nông dân”.