Trung Quốc là thị trường nhập khẩu rau quả chính của Việt Nam

Theo đánh giá của Viện Chính sách và chiến lược phát triển nông nghiệp nông thôn (Ipsard), năm 2017 ngành nông nghiệp Việt Nam tiếp tục đứng trước những khó khăn thách thức được dự báo vẫn chưa giảm hơn so với năm 2016. Về phía cầu, xuất khẩu (XK) nông sản phải đối mặt với các rào cản thương mại ngày càng phức tạp và khắt khe, cạnh tranh gay gắt với các nước đang đẩy mạnh sản xuất và XK nông sản trên các thị trường XK, giá cả nhiều mặt hàng nông sản vẫn chưa phục hồi, trong khi các thị trường phát triển dần bão hòa và tăng bảo hộ.

Dự báo nhu cầu tiêu thụ rau quả của Trung Quốc và Ấn Độ sẽ còn tăng rất nhanh.

Về dự báo thị trường nông sản quốc tế, Ipsard nhận định năm 2017 tiêu dùng nông sản toàn cầu tiếp tục mở rộng và phát triển theo hướng hàng hóa có giá trị cao hơn; Tăng trưởng tiêu dùng sẽ chậm lại so với thập kỷ trước. Đáng chú ý là, các nước Trung Quốc, Ấn Độ và khu vực châu Phi sẽ là động lực thúc đẩy tăng trưởng toàn cầu. Tuy nhiên, rất có thể giá nông sản thực tế có xu hướng giảm nhẹ trong dài hạn…

Với bối cảnh thị trường như vậy, TS Nguyễn Đỗ Anh Tuấn – Viện trưởng Ipsard cho rằng, ngành nông nghiệp Việt Nam cần xác định lại động lực chính thúc đẩy đà tăng trưởng thông qua các giải pháp: Tăng năng suất, chất lượng; xác định vị thế của từng ngành hàng nông sản Việt Nam trên thị trường toàn cầu để ưu tiên nguồn lực phát triển; xác định lại cơ cấu thị trường cho từng ngành hàng nông sản.

Cũng theo nhận định của Ipsard, trong vài năm gần đây ngành rau quả nổi lên là ngôi sao sáng, giàu tiềm năng của nông nghiệp Việt Nam khi thành tích XK liên tục tăng mạnh qua từng năm, đặc biệt là các nhà XK Việt Nam đã mở cửa thành công một số thị trường phát triển, giá cao, qua đó tăng cơ hội đa dạng hóa và giảm thiểu rủi ro thị trường.

Ông Lê Văn Bình – Phó Vụ trưởng Vụ Kinh tế, thuộc Văn phòng Quốc hội cho biết: “Kim ngạch XK ngành rau quả năm 2016 đạt 2,46 tỷ USD, tăng 33,6% so với năm 2015. Đây là mặt hàng tăng trưởng nổi bật  trong nhóm ngành nông sản và cũng là mặt hàng mà Việt Nam gặt hái đưcọ nhiều thành công trong công tác mở rộng thị trường”.

Tuy vậy, ngành rau quả Việt Nam vẫn còn phân tán, chưa được tổ chức hiệu quả và còn non nớt trên các thị trường quốc tế, xét đến sự gia tăng chính sách bảo hộ trong nền kinh tế thế giới, các rào cản phi thuế trong thương mại rau quả và đặc tính thời hạn sử dụng ngắn của rau quả hàng hóa thô. Mặt khác, sự đầu tư mạnh mẽ của khu vực tư nhân, đặc biệt là đầu tư công nghệ cao, và nhu cầu lớn, đa dạng của thị trường nội địa là một thuận lợi đáng kể của ngành rau quả so với các tiểu ngành nông nghiệp khác hiện nay.

Bên cạnh rau quả, hai ngành hàng chủ lực của Việt Nam là lúa gạo và thủy sản đang bị cạnh tranh gay gắt, đặt ra các thách thức cho ngành thủy sản Việt Nam trong cả ngắn và dài hạn, đòi hỏi hai ngành này cần xác định lại thị trường, nâng cao năng lực quản lý chuỗi giá trị và xây dựng thương hiệu- ông Bình nhận định.