Coi chừng đột quỵ vì trúng nắng

Hay dở bao giờ cũng tùy liều lượng. Một mặt, cơ thể nhờ nắng nên không phải lo chuyện thiếu sinh tố D, nhất là ở phụ nữ vào tuổi mãn kinh, vì chất này được tổng hợp khi có đủ ánh sáng mặt trời. Thêm vào đó, phát hiện gần đây về vai trò phòng chống ung thư của sinh tố D cho thấy phơi nắng, nếu đừng quá liều có tác dụng bảo vệ sức khỏe, nếu đừng dang nắng hơn 30 phút, nếu đừng phơi thân trong khoảng từ 11 - 13 giờ.

Kẹt một nỗi là mấy ai ra nắng mỗi ngày có… nửa giờ. Đó là lý do tại sao không thiếu người đột quỵ, hoặc vào giờ ngọ khi mặt trời đúng cao điểm, hay cuối ngày làm việc khi nạn nhân đuối sức. Chuyện tuy không của riêng ai nhưng trúng nắng rất dễ xảy ra ở đối tượng:

- Cao huyết áp.

- Huyết áp thấp.

- Ăn quá no hay ngược lại quá đói trước khi ra đồng.

- Đổ mồ hôi quá nhiều trong lúc lao động nhưng không uống nước.

- Cơ tạng thiếu canxi lại thêm gặp lúc cảm cúm.

- Có bệnh tiểu đường hay bệnh tuyến giáp không được điều trị đến nơi đến chốn.

- Thiểu năng mạch vành chưa được phát hiện.

- Đang hành kinh.

- Đang dùng thuốc an thần, trấn kinh, giảm đau…

Tuy đa số trường hợp đột quỵ vì trúng nắng không đến nỗi nghiêm trọng nhưng đừng quên một tỷ lệ trong số đó, dù rất thấp là đòn bẩy cho tai biến mạch máu não và nhồi máu cơ tim! Do đó, trong mọi trường hợp, người trúng nắng sau đó cần đến thầy thuốc để xem có bệnh gì nghiêm trọng núp bóng phía sau lần đột quỵ. Đừng xem đó như chuyện xui xẻo thỉnh thoảng trời kêu ai người đó đành phải dạ.

Chuyện gì cũng có thể phòng ngừa. Muốn đừng trúng nắng nên lưu ý một số điểm quan trọng như sau:

- Đừng ra nắng hay tiếp tục làm việc nếu bất ngờ có cảm giác khó chịu khó tả.

- Ngừng việc ngay tức khắc nếu có cảm giác đau nhói ngực lan ra cánh tay trái.

- Vào bóng mát ngồi nghỉ nếu có cảm giác hoa mắt, chóng mặt, lạnh tay chân, đói run vì rất có thể do hạ đường huyết, hạ huyết áp hay hạ canxi.

- Tạm nghỉ vài ngày và đến ngay thầy thuốc nếu ghi nhận cảm giác tối đen dù chỉ thoáng qua không đầy một giây trong lúc dang nắng.

- Khám sức khỏe định kỳ thay vì ỷ y theo kiểu sức mấy mà bệnh.

Ngoài ra, cũng đừng quên:

- Nếu có bệnh phải uống đủ thuốc hạ áp, thuốc hạ đường huyết trước khi ra sân.

- Đừng dang nắng quá lâu với bụng đói. Quá no cũng không tốt nhưng dù sao ít ai đột quỵ vì ăn quá nhiều.

- Nên uống viên thuốc canxi và manhê vào những ngày nắng gắt nếu trước đây đã có lần hạ canxi. Tốt nhất là pha thuốc trong chai nước lớn rồi uống rỉ rả trong lúc dãi nắng.

- Đừng đợi khát mới uống. Nếu được ly nước lớn trà xanh khoảng 30 phút trước khi ra nắng càng tốt để hoạt chất trong trà xanh được phân phối khắp cơ thể nhằm đón đầu tia tử ngoại trong ánh nắng gay gắt.

Dao nào cũng thường hai lưỡi. Với ánh nắng mặt trời cũng thế. Thiếu không xong nhưng thừa cũng kẹt. Khó chỉ ở chỗ thường khi không dễ gì tìm được điểm trung dung.

Bác sĩ Lương Lễ Hoàng