Khi nào được nhận lại tài sản là vật chứng trong vụ án hình sự?

Trao đổi với PV Dân Việt, luật sư Hà Thị Khuyên (Đoàn luật sư TP Hà Nội) cho biết: Theo Điều 89 Bộ luật Tố tụng hình sự, vật chứng là vật được dùng làm công cụ, phương tiện phạm tội, vật mang dấu vết tội phạm, vật là đối tượng của tội phạm, tiền hoặc vật khác có giá trị chứng minh tội phạm và người phạm tội hoặc có ý nghĩa trong việc giải quyết vụ án.

Điều 106 Bộ luật Tố tụng hình sự quy định, việc xử lý vật chứng do cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra quyết định nếu vụ án được đình chỉ ở giai đoạn điều tra.

Do viện kiểm sát quyết định nếu vụ án được đình chỉ ở giai đoạn truy tố; do Chánh án tòa án quyết định nếu vụ án được đình chỉ ở giai đoạn chuẩn bị xét xử; do Hội đồng xét xử quyết định nếu vụ án đã đưa ra xét xử. Việc thi hành quyết định về xử lý vật chứng phải được ghi vào biên bản.

Vật chứng được xử lý như sau: Nếu vật chứng là công cụ, phương tiện phạm tội, vật cấm tàng trữ, lưu hành sẽ bị tịch thu, nộp ngân sách nhà nước hoặc tiêu hủy. Vật chứng là tiền bạc hoặc tài sản do phạm tội mà có sẽ bị tịch thu, nộp ngân sách Nhà nước. Vật chứng không có giá trị hoặc không sử dụng được sẽ bị tịch thu và tiêu hủy.

Theo luật sư Khuyên, trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử, cơ quan, người có thẩm quyền quy định tại Khoản 1, Điều 106 Bộ luật Tố tụng hình sự có quyền: Trả lại ngay tài sản đã thu giữ, tạm giữ nhưng không phải là vật chứng cho chủ sở hữu hoặc người quản lý hợp pháp tài sản đó.

Trả lại ngay vật chứng cho chủ sở hữu hoặc người quản lý hợp pháp nếu xét thấy không ảnh hưởng đến việc xử lý vụ án và thi hành án. Vật chứng thuộc loại mau hỏng hoặc khó bảo quản có thể được bán theo quy định của pháp luật; trường hợp không bán được thì tiêu hủy.

Vật chứng là động vật hoang dã và thực vật ngoại lai, ngay sau khi có kết luận giám định sẽ giao cho cơ quan quản lý chuyên ngành có thẩm quyền xử lý theo quy định của pháp luật. Trường hợp có tranh chấp về quyền sở hữu đối với vật chứng, giải quyết theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự.

Như vậy, Bộ luật Tố tụng hình sự không quy định thời gian bao lâu phải trả lại vật chứng.

Vì vậy, cơ quan điều tra, viện kiểm sát, tóa án sẽ tiến hành giải quyết vụ án theo thời gian luật định và vật chứng nếu không ảnh hưởng đến việc xử lý vụ án và thi hành án, có thể được trả cho phía bị hại trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử.