Những đặc sản từ nhộng ong, nhìn thì sợ nhưng ăn thì ghiền

Ong mật ở xứ U Minh Hạ (Cà Mau) đem về nguồn thu nhập ổn định cho hàng nghìn gia đình. Ngoài nguồn lợi mật ong nổi tiếng khắp nơi được bán với giá khá cao, nhiều hộ còn có thêm nguồn thu từ việc chế biến các món đặc sản từ nhộng ong.

Những món đặc sản nổi tiếng từ nhộng ong có thể kể đến nổi bật như mắm nhộng ong, cháo nhộng ong, gỏi nhộng ong và lá bầu cuốn nhộng ong hấp.

Giới gác kèo ong ở U Minh Hạ cho biết, khi tổ ong được thợ lấy phần mật bán, họ thường cắt một phần tàng chứa nhộng ong để chế biến thành nhiều món ngon.

Thông thường, khi tàng ong chứa nhộng ong được lấy về, để chế biến thành các món ăn, phải trải qua quá trình sơ chế. Cụ thể, nhộng ong sẽ được thả vào nồi nước sôi. Lúc này, người làm phải đảo đều vừa để ong chín mà không nát, vừa làm phần sáp tan chảy. Sau đó, tùy vào các món ăn khác nhau mà người làm sẽ có thêm các bước chế biến nhộng ong.

Theo những người thợ ăn ong lấy mật lâu năm ở U Minh Hạ, ong rừng U Minh hút mật hoa tràm, sống tự nhiên và không hề có sự tác động của con người nên mật không chỉ thơm ngon, mà nhộng ong cũng béo ngậy hơn bình thường.

Các món ăn từ nhộng ong làm nên sự nét đặc trưng trong ẩm thực của xứ U Minh Hạ. Từ đó làm nên sự độc đáo, hấp dẫn cho du khách khi đặt chân đến Cà Mau. Ở xứ U Minh, các món đặc sản từ nhộng ong không xa lạ với người dân. Còn những vị khách phương xa chắc còn e ngại khi thưởng thức món ăn từ nguyên liệu gần giống như côn trùng. Tuy nhiên khi đã một lần được nếm thử chắc chắn sẽ khó quên hương vị của món ăn.

Cùng Dân Việt điểm qua các món đặc sản từ nhộng ong không thể bỏ qua khi đến Cà Mau:

Đệ nhất đặc sản từ nhộng ong - mắm nhộng ong

Món mắm nhộng ong có vị béo, thơm và giàu chất đạm. Cách làm mắm ong cũng khá đơn giản. Sau khi lấy tổ ong về, cắt miếng vừa phải, cho vào nồi nước sôi để sơ chế và vớt ra. Khi nhộng ong ráo nước thì bỏ vào keo cùng một ít muối, đậy nắp lại đem ra phơi nắng.

Khi thấy nhộng ong và muối ngấm đều, đổ ong ra trộn đều cùng thính cho có mùi thơm và cho lại vào keo nhựa. Gài chặt phía trên (dùng cây sống dừa), đậy nắp kín và đem ra nắng phơi khoảng 3-4 ngày, khi thấy nhộng ong ngả màu vàng nhạt là ăn được.

Theo ông Phan Văn Rí - chủ cơ sở sản xuất mắm ong Hai Ngò (thị trấn U Minh, huyện U Minh), trung bình mỗi năm cơ sở của ông bán ra thị trường khoảng 1 tấn mắm ong với giá 110.000 đồng/kg; trong đó khoảng một nửa được bán vào dịp Tết Nguyên đán.

Thông thường, mắm ong làm khoảng 3 ngày là ăn được và phải ăn hết trong vòng 1 tuần lễ. Tuy nhiên, nếu được bảo quản ở ngăn mát của tủ lạnh thì sử dụng lên đến 1 tháng.

Cách ăn mắm ong cũng dân dã như cách làm ra nó. Người dùng có thể ăn theo cách đơn giản nhất là gắp từng con một ăn kèm với cơm nguội, ổi, me… Nhưng muốn thưởng thức mắm ong đúng điệu thì phải chuẩn bị những "nguyên liệu" ăn kèm như chuối chát, khóm, rau ngò om, ớt, lá sung…

Dân dã đặc sản từ nhộng ong – gỏi nhộng ong

Theo anh Phạm Duy Khanh (chủ một điểm du lịch sinh thái cộng đồng ở huyện Trần Văn Thời, tỉnh Cà Mau), để có món gỏi nhộng ong ngon và chất lượng, anh thường chọn những tàng ong khoảng 12 ngày trở lại. Bởi giai đoạn này nhộng ong còn non nên có nhiều sữa, khi chế biến thành món ăn sẽ ngon hơn.

Sau khi có được những tàng ong "đạt chuẩn", ông trụng với nước sôi để loại bỏ phần sáp giữ lại nhộng ong non. Sau đó ông xắt bắp chuối thành từng lát mỏng rồi trộn nhộng ong và nêm các gia vị. Tiếp đó, cho nước cốt chanh vào để tạo vị chua cho món gỏi nhộng ong.

Khi thưởng thức, du khách sẽ cảm nhận được sự "béo ngậy" của sữa nhộng ong cùng vị chát nhẹ của bắp chuối, kết hợp với vị chua ngọt của nước chanh và gia vị. Gỏi nhộng ong là món ăn dân dã nhưng đã làm say lòng nhiều thực khách khó tính.

Dễ làm đặc sản từ nhộng ong - nhộng ong gói lá bầu hấp

Chia sẻ với chúng tôi, ông Trần Văn Nhì (ngụ xã Nguyễn Phích, huyện U Minh), một người thợ ăn ong với kinh nghiệm, cho hay: "Ở mỗi chuyến đi rừng lấy mật, sau khi lấy mật ong, người thợ thường cắt lấy một ít nhộng ong đem về chế biến các món ăn. Thông thường, người ăn ong chỉ lấy một phần nhộng ong và chừa lại 1 phần, việc làm này nhằm duy trì tổ ong, để ong tiếp tục làm mật cho những chuyến sau".

Cũng theo ông Nhì, nhộng ong có thể được chế biến thành nhiều món ăn ngon, nhưng món ăn giữ được hương vị đặc trưng nhất của nhộng ong có lẽ là món nhộng ong gói lá bầu hấp.

Cách chế biến món nhộng ong gói lá bầu hấp khá đơn giản. Chỉ cần lưu ý, do nhộng ong là ong non còn ở trong tổ nên khi chế biến phải thật nhẹ. Đầu tiên, trụng nhộng ong qua nước sôi để sơ chế như các món ăn ở trên. Sau đó, người làm dùng cho nhộng ong vào lá bầu (có thể thay bằng lá mướp, lá khổ qua) gói lại miếng vừa ăn, rồi đem hấp.

Chỉ cần hấp vài phút là chúng ta có thể thưởng thức món một đặc sản từ nhộng ong thơm ngon, béo ngậy. Thông thường, món ăn này được chấm kèm với muối ớt chanh.