"Vụ Khaisilk có dấu hiệu vi phạm pháp luật và đạo đức kinh doanh"

Bộ trưởng Trần Tuấn Anh (ảnh Đàm Duy).

Quan điểm của Bộ trưởng về vụ việc thương hiệu lụa tơ tằm Khaisilk dùng hàng Trung Quốc nhưng lại đề hàng của Việt Nam, thưa ông?

- Đối với các hoạt động của doanh nghiệp, Chính phủ và Bộ Công Thương luôn tạo điều kiện tốt nhất trong việc phát triển thị trường, sản xuất, kinh doanh.

Thế nhưng các hoạt động đó phải đáp ứng, tuân thủ pháp luật, đặc biệt các nội dung liên quan đến bảo vệ lợi ích, quyền lợi người tiêu dùng. Đó là nguyên tắc cơ bản mà các doanh nghiệp đều phải thực hiện.

Những hoạt động của doanh nghiệp ngoài yêu cầu tuân thủ luật pháp còn phải dựa trên nền tảng đạo đức, văn hóa, nhất là văn hóa doanh nghiệp, người tiêu dùng. Qua việc báo chí phản ánh và hoạt động về kinh tế, thương mại của doanh nghiệp Khaisilk, tôi thấy có những dấu hiệu vi phạm cả luật pháp cũng như là nền tảng đạo đức của doanh nghiệp này.

Vì vậy, các cơ quan quản lý, cơ quan chức năng đang tiến hành xác minh, làm rõ đối với các hoạt động vi phạm của doanh nghiệp. Chắc chắn, các cơ quan chức năng sẽ có những báo cáo sớm, kiến nghị xử lý theo đúng quy định của pháp luật. Ngoài những điều chỉnh chế tài pháp luật, như tôi đã nói, ý thức về giá trị đạo đức, văn hóa của doanh nghiệp cũng rất quan trọng, các doanh nghiệp phải nhận thức, hiểu rõ điều đó có ý nghĩa mang tính sống còn với hoạt động của doanh nghiệp.

Theo đánh giá của ông, vụ việc Khaisilk sẽ ảnh hưởng thế nào với thương hiệu của quốc gia thưa Bộ trưởng?

- Có thể nói thương hiệu quốc gia có phạm trù tương đối rộng và trên nền tảng của các thương hiệu của các ngành kinh tế, doanh nghiệp, sản phẩm, thậm chí là địa phương.

Giá trị thương hiệu quốc gia cũng phải xây dựng dựa trên nền tảng bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và thị trường. Người tiêu dùng mới quyết định được sự phát triển của doanh nghiệp. Cho dù bất luận ở ngành nghề, lĩnh vực nào thì giá trị thương hiệu cũng đều quyết định bằng nhận thức, hiểu biết, sự quan tâm của thị trường, người tiêu dùng.

Vụ việc của Khaisilk thì chúng ta chưa kết luận cụ thể xem mức độ vi phạm đến đâu, những nội dung gì và ở mức độ nào. Chính vì thế chưa thể nói ngay là sẽ ảnh hưởng như thế nào đến những giá trị thương hiệu của sản phẩm cũng như thương hiệu Việt.

Nhưng chúng ta sơ bộ nhận thấy, cũng như báo chí phản ánh, doanh nghiệp này đã có hành vi lừa dối người tiêu dung. Nghĩa là họ sử dụng hàng hóa có xuất xứ không đúng với thông tin về sản phẩm, thương hiệu sản phẩm thì đó là hành vi vi phạm pháp luật. Hành vi đó làm tổn hại đến lòng tin, lợi ích của người tiêu dùng và cũng là tổn hại trực tiếp đến giá trị thương hiệu Việt. Nhưng quan trọng hơn nó làm tổn thương đến tình cảm, lòng tự tôn dân tộc của người Việt Nam chúng ta.

Vai trò của cơ quan quản lý ở đâu khi vụ việc này diễn ra nhiều năm nay mà được phát hiện và xử lý thưa Bộ trưởng?

- Đây là thực trạng chúng tôi không che giấu, cũng là vấn đề đối với hệ thống của chúng ta chứ không chỉ một cơ quan quản lý Nhà nước nào cả. Tất nhiên, cơ quan quản lý Nhà nước, như quản lý thị trường cũng có trách nhiệm nhưng ở đây phải nói rộng ra để thấy, thực trạng đối với Việt Nam trong quá trình hội nhập là ý thức, hiểu biết pháp luật trong nước và cả luật pháp quốc tế liên quan đến bảo hộ quyền tác giả, sở hữu trí tuệ và cả vấn đề cụ thể hơn liên quan đến xuất xứ hàng hóa là còn rất yếu.

Bên cạnh đó trong chừng mực hành vi tiêu dùng của chúng ta còn có tính cách nương nhẹ, không dựa trên nền tảng của sự tôn trọng luật pháp quốc tế. Đây là yêu cầu đặt ra của Việt Nam trong quá trình hội nhập khi các cam kết hội nhập quốc tế, hàng loạt hiệp định thương mại tự do, điều ước quốc tế chúng ta tham gia đều hàm chứa điều này.

Thông qua vụ việc này, sau khi làm rõ tính chất, mức độ vi phạm, nguyên nhân thì chúng tôi sẽ xem xét lại trách nhiệm của các cơ quan quản lý Nhà nước, nhất là của Bộ Công Thương.

Theo Bộ trưởng vụ việc vi phạm của Khaisilk có cần chuyển cơ quan điều tra không?

- Chúng tôi đang tiếp tục xác minh, làm rõ, trên cơ sở đó đánh giá vi phạm đến đâu, ảnh hưởng như thế nào và đặc biệt là xác định rõ vi phạm thì mới có thể có cách xử lý phù hợp.

Xin cảm ơn Bộ trưởng (!)