Đừng để thiếu tiền sinh tố A

Tiền sinh tố A có nhiều tác dụng

Ai cũng biết ít nhiều về vai trò quan trọng của tiền sinh tố A (caroten) có nhiều trong rau cải, cà rốt, gấc, rau dền, ớt chuông…

Trong ít năm gần đây, hoạt chất này càng được lưu tâm kể từ khi thầy thuốc hiểu rõ hơn về tác hại ngấm ngầm của chất oxy hóa trong tất cả các căn bệnh được xếp loại vào nhóm “bệnh thời đại”, từ cao huyết áp cho đến cườm mắt.

Lý do rất dễ hiểu, vì đặc tính nổi bật của tiền sinh tố A là trung hòa độc chất trong môi trường ô nhiễm, tia tử ngoại trong ánh nắng gắt, phế phẩm nội sinh từ tiến trình biến dưỡng của cơ thể, hóa chất tổng hợp trong sản phẩm tiêu dùng… Chính vì thế mà tiền sinh tố A đã từ lâu có mặt trong danh sách top ten của chất kháng oxy hóa.

Nếu trước đây, thầy thuốc vẫn tưởng tiền sinh tố A sở dĩ quan trọng vì khi được biến đổi thành sinh tố A cần thiết cho da, thị giác… thì đó mới chỉ là một phần mặt mạnh của hoạt chất này. Đáng nói hơn nhiều là tình trạng bệnh lý nhiêu khê phát sinh do thiếu hụt nguồn dự trữ tiền sinh tố A trong cơ thể. Nói cách khác, ai không thiếu tiền sinh tố A, người đó có thể phòng tránh nhiều bệnh chứng nghiêm trọng.

Công trình nghiên cứu ở nhiều nước Bắc Âu, ở Phần Lan, Na Uy, Đan Mạch… cho thấy những người hút thuốc lá nhưng không thiếu tiền sinh tố A vẫn ít bị ung thư phổi hơn số đối tượng có chế độ dinh dưỡng thiếu hụt hoạt chất này. Đi xa hơn nữa, nhiều thầy thuốc bên đó đã khuyên người không bỏ nổi thuốc lá nên tối thiểu dùng thuốc có tiền sinh tố A như biện pháp phòng ngừa ung thư, cho dù chỉ có giá trị tương đối.

Biết nhưng không bổ sung

Nước Anh nổi tiếng nhờ nhiều thứ, trong số đó là bia đen. Cũng chính vì thế mà số người bị ung thư ruột già ở vương quốc sương mù cũng cao hơn nơi khác do số fan của bia đen rất nhiều. Nhưng chuyên gia về ung bướu ở Anh đã ghi nhận là số người tuy cũng “vô” bia đen mỗi ngày nhưng có chế độ dinh dưỡng dồi dào tiền sinh tố A rõ ràng ít bị ung thư đường ruột hơn nhóm đối chứng chỉ có bia mà thôi. Khỏi nói thêm cũng biết chuyện này ở nước ta càng rõ nét hơn nữa khi mà bia bọt nhậu tràn lan. Vì thế, không lạ gì khi tỷ lệ ung thư đại tràng ở xứ mình rất cao!

Ai cũng hiểu, không nhiều thì ít, về tác hại của tia tử ngoại trong ánh nắng gay gắt trên da. Người phải dang nắng nhiều giờ, như bà con nông dân, công nhân trên đường phố, tất nhiên là miếng mồi ngon dưới trời nắng bốc lửa. Khổ hơn nữa là ung thư da thường không dễ phòng ngừa!

Nói cách khác, có che kín như ninja xuống phố cũng chưa biết có đỡ đòn của mặt trời được hay không, nhưng nếu cơ thể đủ tiền sinh tố A thì khổ chủ cũng ít bị ung thư da vì hoạt chất này vừa tăng cường sức đề kháng, vừa vô hiệu hóa tia tử ngoại.

Biết về công năng của tiền sinh tố A là một chuyện, đừng để thiếu chất này lại là chuyện khác! Ở xứ mình không thiếu món ăn dồi dào tiền sinh tố A. Thế nhưng, điều đáng nói là số người thiếu hoạt chất này đến độ sinh bệnh một cách oan uổng vẫn là đa số, phần vì nếp sinh hoạt của “nạn nhân” là tiền đề gây thiếu hụt sinh tố A, phần vì “thủ phạm” không lưu ý bổ sung khi cần thiết.

Bác sĩ Lương Lễ Hoàng