Những ngày sau Tết, các bãi cát, đồi cát ở Phan Rí (Bình Thuận) thành những cánh đồng bát ngát... cá cơm. Hàng ngàn người dân trong vùng và cả ở nơi khác đến đây làm thuê, dậy từ sáng sớm để hấp cá, đem phơi. Cá theo những con tàu từ biển đưa về, nắng và gió từ trời đưa xuống, không bao giờ thiếu để nuôi những cánh đồng đặc biệt – “canh tác” theo ngày. Vào lò, ra lò, đảo, chọn, lật… những công việc liên tục theo vòng quay của nắng và gió. Mồ hôi rịn ra không kịp rơi xuống mà khô ngay trên mặt, trên áo, cuối ngày quyện lại bạc phếch, trông mỗi người như … con cá khô to. Nhọc nhằn, quắt queo vì gió, nắng nhưng người ta chỉ mong nhiều nắng gió hơn nữa, để cánh đồng cá cơm được mùa hơn nữa.
Chạy đua cùng nắng. Đưa cá hấp ra lò tới cánh đồng cá cơm. Thay nước lò hấp. Mẻ cá nặng. “Chăm cá” còn tốn công hơn chăm rau. Đứng bóng. Đôi vợ chồng trẻ cả ngày cứ úp… lật quanh sân. Một gia đình nhỏ chăm góc “ruộng” nhà mình. Bà cụ này hơn 70 tuổi và có gần 70 năm trên cánh đồng cá cơm.
Trịnh Thu Nguyệt (Trịnh Thu Nguyệt)